Als we het hebben over verzakkingen dan denken we vaak alleen aan vaginale verzakkingen bij vrouwen maar er kunnen ook verzakkingen ontstaan in de anale regio. Darmklachten kunnen heel vervelend zijn. Om meer inzicht te krijgen in de oorzaak van jouw darmklachten, is het misschien goed om eerst te weten hoe de darmen werken. 

De endeldarm, het anale kanaal en de anus.

Het spijsverteringskanaal begint bij de mond, slokdarm, maag, via de dunne darm en dikke darm naar de endeldarm en daar verlaten de afvalstoffen ons lichaam via de anus of anale kanaal.  We gaan ons nu inzoomen op het laatste gedeelte van de darm; de endeldarm en het anale kanaal. In de endeldarm wordt de ontlasting tijdelijk opgeslagen tot het moment dat het het lichaam verlaat.

Met dank aan de Maag Darm Lever Stichting

In het anale kanaal, zitten 3 structuren welke helpen bij het tegenhouden van de ontlasting: 

  • Binnenste kringspier, hier hebben wij geen bewuste controle over. Deze is gespannen op het moment dat wij geen aandrang hebben. Zonder dat we ons bewust zijn, houdt hij de ontlasting tegen. 
  • Aambeien, deze helpen mee het anale kanaal af te sluiten. Kortom iedereen heeft aambeien en deze hebben een nuttige functie. 
  • De buitenste kringspier, alias de bekkenbodemspier. Zijn rustspanning helpt al bij het ophouden van de ontlasting wanneer we geen aandrang hebben. Op het moment van aandrang, gaat de bekkenbodemspier harder aanspannen, om ongewild verlies te voorkomen.  

Om te poepen, moeten deze bovenstaande structuren goed samenwerken. 

Hoe werkt het poepen:
Op een gegeven moment zit er voldoende ontlasting in de endeldarm. Dit geeft een bepaalde mate van druk op de wand van de endeldarm. Daarop gaat de endeldarm samenspannen, waardoor hij de poep richting de anus drukt. De binnenste kringspier gaat licht ontspannen, waardoor er een klein beetje poep in het anale kanaal komt. Door de sensoren in dit gedeelte van het anale kanaal kunnen wij ook voelen wat er aan komt: vaste ontlasting, lucht, diarree. Dit heet het discriminatievermogen. Reflexmatig gaat de bekkenbodemspier extra aanspannen om te zorgen dat we geen poep verliezen. Daarnaast gaat er een signaal naar de hersenen, waardoor we ons ook bewust worden van de aandrang. 

Op dit moment kunnen wijzelf bepalen of het daadwerkelijk uitkomt om naar het toilet te gaan. Mocht dit het geval zijn, en we zijn op het toilet, dan ontspannen we bewust of onbewust de binnenste en buitenste kringspier. Het anale kanaal staat nu open. De endeldarm knijpt samen en de ontlasting wordt naar buiten geduwd, al of niet met behulp van persen. 

Anale klachten: 
Voor het goed ledigen van de endeldarm hebben we een aantal zaken nodig: een goed vullings- en aandranggevoel, een goede werking van de endeldarm en een goede ontspanning van de kringspier en bekkenbodemspier. Als dit laatste niet het geval is, wordt de doorsnede van het anale kanaal en anus smaller en zal er meer druk vanuit de endeldarm moeten worden uitgevoerd om de ontlasting kwijt te raken. Door de druk op het slijmvlies en de aambeien kan er beschadiging ontstaan van het slijmvlies en/of de aambeien. Als dit al langere tijd bestaat dan ontstaan er vaak aambeien die klachten geven (bloedverlies, uitpuilende aambeien) of uithangend slijmvlies rond de anus dat vaak terug geduwd moet worden na de ontlasting. Er kan ook een verzakking van de endeldarm ontstaan. Dit kan allerlei klachten geven, zoals bloedverlies, pijn, gevoel van niet goed kunnen ledigen, valse aandrang of gevoel dat er iets voor de anus zit of uit de anus stulpt. Soms kunnen er ook scheurtjes ontstaan in de anus, dit noemen we fissuren, die kunnen pijnlijk zijn en ook bloedverlies geven. 

Belangrijk om te weten:

Bij aambeien of uithangend slijmvlies wordt vaak verwezen naar de chirurg die m.b.v. een elastieken bandje een aambei behandelt. Uit onderzoek blijkt echter dat 86% van de mensen met steeds terugkerende aambeien niet in staat zijn hun kringspier en/of diepe bekkenbodem goed te kunnen ontspannen. Op de lange duur is behandeling m.b.v. bekkenfysiotherapie dan ook effectiever dan steeds weer chirurgische ingrepen.