Herken je dit?
Heb je pijn bij het plassen, ontlasten of bij het vrijen? Heb je al langere tijd onbegrepen buikpijn, steeds terugkerende lage rugpijn, liesklachten of een combinatie hiervan?
Onbegrepen pijnklachten in de blaas, penis, balzak of anus?
En duurt dit al langer dan 3 maanden?
….…dan spreken we over Chronische Bekkenpijn oftewel langdurig bestaande pijn in de bekkenregio.
Pijn
Pijn is een natuurlijk beschermingsmechanisme van het lichaam. Er is iets niet in orde en daar moet iets aan gedaan worden. Acute pijn heeft meestal een duidelijke oorzaak, bijvoorbeeld een verwonding of een ontsteking. Na een tijdje rust of behandeling van de oorzaak, gaat deze pijn weer over.
Pijn kan echter ook chronisch worden. We spreken van chronische pijn wanneer de pijnklachten langer dan 3 maanden bestaan. Er is dan geen relatie (meer) met het oorspronkelijke letsel. Chronisch zegt dus niets over of de pijn te beïnvloeden is of wel of niet zal verdwijnen.
Chronische bekkenpijn
Dit is pijn in het gebied rondom het bekken:
- Pijnklachten in de rug, lies, buik, spieren rondom bekken
- Pijn in de anus, blaas, vagina, penis, balzak e.a.
- Buikpijn, prikkelbare darmproblematiek
- Menstruatiepijn, pijn door endometriose
- Pijn bij het vrijen
- Pijn na een operatie in het bekken of bekkenbodemgebied
Naast deze pijnklachten kunnen zich ook andere klachten voordoen:
- Plasklachten (terugkerende blaasontstekingen, urineverlies, moeite met uitplassen, voortdurende drang)
- Ontlastingsklachten (obstipatie, diarree, aambeien, kloofjes/scheurtjes, moeizaam poepen, ontlastingsverlies, voortdurende drang)
- Klachten bij seksualiteit (verminderde opwinding, pijn, erectieproblemen, moeite met orgasme, vroegtijdig klaarkomen)
- Psychische klachten (angst, lusteloosheid, depressie, stress, machteloosheid)
- Extreme vermoeidheid
Bij al deze klachten spelen de bekkenbodemspieren en de spieren rondom lage rug, bekken en liezen een grote rol. Deze zijn vaak te gespannen en kunnen pijn veroorzaken. Deze spieren kunnen ook de pijnklachten als hierboven beschreven in standhouden.
Chronische bekkenpijn is dus pijn in een van bovenstaande gebieden die langer dan 3 maanden bestaat. Bij chronische pijn is de samenhang tussen de pijn en de schade minder/niet altijd duidelijk is. Mensen voelen echte pijn, maar er is niet altijd zichtbare schade (meer) in het lichaam te vinden. Zoals bijvoorbeeld pijn die blijft bestaan na een blaasontsteking terwijl de blaasontsteking al over is. De rol van het brein is hierbij groot. Hier worden we immers bewust van de pijn, onplezierige en ook plezierige emoties. Eigenlijk is het zo dat we de pijn voelen met onze hersenen. Bij chronische pijn blijft, zonder dat er nog weefselschade is, het brein pijn aangeven en geeft dus nog steeds een waarschuwingssignaal. Echter heeft het signaal nu eigenlijk een andere betekenis en niet meer “er is iets beschadigd op de plek waar ik pijn heb en ik moet dat ontzien.”
Door onderzoeken wordt het steeds duidelijker dat het ervaren van pijn te maken heeft met allerlei netwerken (zenuwen, brein, hormonen, etc.) die elkaar onderling beïnvloeden. Bij chronische pijn is er een complexe ontregeling van deze systemen, waardoor de hersenen hebben geconcludeerd dat er sprake is van een bedreiging voor het lichaam. De verschillende systemen staan op scherp en ongevaarlijke aanrakingen of bewegingen kunnen al voor pijn zorgen. Het brein blijft waarschuwen voor een onveilige situatie. Deze overgevoeligheid van het zenuwstelsel wordt sensitisatie genoemd en verklaart waardoor pijn kan blijven ontstaan, nadat eventuele beschadigingen hersteld zijn. In sommige gevallen ontstaat de pijn zelf spontaan, zonder letsel of activiteit. Deze pijn heeft dus nog steeds een waarschuwingsfunctie, het attendeert je op een ‘overbelast systeem’ (het zenuwstelsel), wat vaak betekent dat alles wat er in je leven of lichaam gebeurd (is) niet meer goed genoeg verwerkt kan worden omdat het te veel is. Zeker een signaal om serieus te nemen dus. Sensitisatie pijn voelt vaak zeurend, doffer en diffuser, ook al zijn hierin verschillen per persoon.
Psychologische (persoonlijke eigenschappen) en sociale factoren (omgeving, gebeurtenissen) spelen altijd een rol bij pijn, bij iedereen. Bij mensen met chronische pijn staat dit vaak meer op de voorgrond, omdat het onduidelijk is wat je met de pijnsignalen aan moet. Allerlei maatregelen (pijngedrag) helpen de pijn niet te verminderen en dit brengt emoties met zich mee, die ook weer de pijn kunnen beïnvloeden. Soms kan het ook zijn dat de pijn een uitingsvorm is van emotie of een onverwerkte traumatische gebeurtenis, dit noemt men somatisatie, somatische dissociatie of PTSS met pijn als kenmerk.
Naast het brein dat steeds weer alarmsignalen stuurt zien we het bekkengebied ook reageren.
Het gebied van de bekken en lage rug is een ingewikkeld gebied. Er zijn botten, spieren, pezen, zenuwen, bloedvaten en organen zoals de blaas en de endeldarm. Bij de vrouw liggen er de vagina, baarmoeder en eierstokken en bij de man de penis, balzak en prostaat. Al deze structuren gaan reageren op de aanhoudende pijn en kunnen problemen geven en invloed hebben op andere delen van het onderlichaam. Bijvoorbeeld: langdurige balzakpijn kan ook klachten geven in spieren, pezen en gewrichten rondom het bekken en andersom is dat ook mogelijk. Te gespannen bekkenbodemspieren of spieren in lies kunnen de balzakpijn verergeren. Chronische blaaspijn kan verergerd worden door niet goede lediging van de darmen. Een te gespannen bekkenbodem kan anale en/of vaginale pijnklachten geven. Zo hebben al deze structuren invloed op elkaar en weet je niet meer wat het kip of het ei is.
Daarom is het soms moeilijk de pijnproblematiek goed te ontrafelen en al helemaal moeilijk het te kunnen begrijpen. Hierom is het belangrijk langdurige pijnproblematiek met meerdere specialisten te gaan bekijken.